حجتالاسلام و المسلمین احمد سالک، عضو جامعه روحانیت مبارز، درباره دلایل افول اخلاق سیاسی در میان مسئولان به ویژه در دوران رقابتهای انتخاباتی گفت: ریشه اصلی این بداخلاقیها و برخوردهای غیر ارزشی در صحنههای مختلف از جمله در عرصه سیاسی دور شدن از فهم عمیق قرآنی است. هرچه بین ما و قرآن فاصله و شکاف ایجاد شود این فاصله به وسیله سیاستهای شیطانی پر میشود که از جمله این سیاستها و رفتارهای شیطانی در عرصه رقابتهای سیاسی، تخریب رقیب، تهمت زدن، دادن شعارها و وعدههای غیر عملی و حتی خراب کردن اهداف و ارزشهای انقلابی است.
وی ادامه داد: وقتی کسی با وجود سابقه انقلابی و اخلاقی خوب در عرصه رقابت سیاسی خلاف این سابقه عمل میکند نشان میدهد که تربیت اسلامی و دینی درست، نهادینه و مبنایی نشده است. متأسفانه ما نتوانستیم اندیشه، اخلاق و رفتار و عملکردها را با محتوای قرآن و دین تطبیق دهیم و این عامل اصلی در بروز بداخلاقیهای سیاسی در کشور است.
حجتالاسلام سالک اظهار کرد: قرآن میفرماید «وَاللَّهُ عَلِیمٌ بِذَاتِ الصُّدُورِ» (و خدا به اسرار دلها هم داناست)؛ اگر کسی این معنا را به خوبی درک کند و بداند در محضر خداست، زبان و قلمش را کنترل میکند و هر وعده و وعیدی را برای کسب رأی نمیدهد چون میداند فردای قیامت پاسخگو باشد.
عضو جامعه روحانیت مبارز عامل دیگر بداخلاقیهای سیاسی را ضعف اعتقاد به معاد دانست و گفت: این ضعف منجر به کاهش بازدارندگی در مقابل گناه میشود و انسان را در شرایط طغیان قرار میدهد و اینجاست که سیاستها و اهداف شیطانی بر فرد سوار شده و فرد تابع آنها میشود و به خودش اجازه میدهد برای کسب قدرت تکبر بورزد، آبرو و حیثیت دیگران را ببرد و بیصداقتی از خود نشان دهد.
بصیرت قرآنی ضعیف بداخلاقهای سیاسی
حجت الاسلام سالک یادآور شد: مسئله دیگر در خصوص بداخلاقهای سیاسی این است که بصیرت قرآنی آنها ضعیف است. این افراد ممکن است قدرت تحلیل خوبی درباره مسائل بینالمللی و داخلی داشته باشند اما فهم بصیرتی آنها نسبت به مسائل ارزشی دچار نقصان است و همین باعث میشود در رقابت با سایرین در عرصه سیاسی رفتارهایی خارج از چارچوبهای اخلاقی و قرآنی بروز دهند.
وی در تشریح رقابت مطلوب از نگاه قرآن گفت: آنچه قرآن از رقابت مدنظر دارد این است که افراد لیاقتهای خود را به مردم معرفی کنند و صحنه رقابت را به مثابه خیررسانی بیشتر به دیگران بنگرند. اگر افراد ظرفیت، کارآمدی، توانمندی، سابقه و عملکرد خود را به جامعه ارائه کنند نیازی به تخریب یکدیگر ندارند اما متأسفانه رقابت سیاسی و انتخاباتی در کشور از معنای دینی آن فاصله گرفته و رنگ و بوی غربی پیدا کرده است.
عضو جامعه روحانیت مبارز در ادامه فاصله گرفتن از توصیههای امام(ره) و رهبری نسبت به ویژگیهای مدیر در تراز انقلاب را یکی دیگر از دلایل آلودگی فضای به بیاخلاقی و بیتقوایی دانست.
ویژگیهای مدیر در تراز فرهنگ علوی
حجتالاسلام سالک با اشاره به نگاه فرهنگ علوی به مقوله قدرت و مسئولیت و فاصله فاحش مسئولان با چنین نگاهی گفت: امام علی(ع) درباره اهمیت مسئله مدیریت و مسئولیت میفرمایند: « اَلا وَ لا یَحْمِلُ هَذَا الْعَلَمَ إِلَّا أَهْلُ الْبَصَرِ وَ الصَّبْرِ وَ الْعِلْمِ بِمَوَاضِعِ الْحَقِّ» (این پرچم را به دوش نمى کشد مگر آن که اهل بصیرت و استقامت و داناى به موارد حق باشد.) لذا مدیریت نیازمند ویژگیهایی است که حضرت علی(ع) در این تعبیر میفرمایند و لذا هر کسی نمیتواند مدیر و مسئول شود. نکته مهم در این روایت این است که فرد باید اهل بصیرت باشد نه اینکه بصیرت داشته باشد و اینها با هم تفاوت دارد. خیلی از بزرگان بصیرت دارند اما در مواقع حساس نتوانستند این بصیرت را نشان دهند.
وی ادامه داد: همچنین کسی که میخواهد پرچم مدیریت را در نظام اسلامی به دوش بگیرد علاوه بر ویژگیهای ذکر شده باید اسلامشناس و دشمنشناس باشد. چنین فردی وقتی ظرفیتهای پذیرفتن مسئولیت را پیدا کند دیگر در عرصههای حساسی مانند رقابتهای انتخاباتی اسیر بداخلاقی و توسل به هر وسیله برای پیروزی نمیشود و رقابت را فرصتی برای معرفی توانمندیهای خود در جهت خدمت به مردم و دین تلقی میکند.
نقش هواداران و مشاوران نامزدها در کاهش بداخلاقی های انتخاباتی
حجتالاسلام سالک درباره نقش گروههای حامی و هواداران فعالان سیاسی در کاهش یا افزایش بداخلاقیهای سیاسی گفت: اگر اطرافیان فرد او را تشویق به بیتقوایی کنند فرد به سمت و سوی بداخلاقی و تهمتزنی بیشتر سوق داده میشود و لذا اطرافیان، هواداران و مشاوران نقش مهمی در تصمیمگیری و رفتار شخصیتهای سیاسی میگذارد.
وی ابراز کرد: از این منظر جریان حامیان و مشاوران وقتی یک بداخلاقی و بیپروایی رفتاری و گفتاری را از نامزد انتخاباتی خود مشاهده کردند باید از جایگاه آمر به معروف و ناهی از منکر وارد شوند و دچار رودربایستی و مصلحت اندیشیهای غیر واقعی نشوند چون در اینجا بحث ارزشها و اصول مطرح است. ما از انقلاب به دنبال نان، مسکن و آزادی نبودیم بلکه احیای دین را دنبال میکردیم تا از این مسیر سعادت آخرت و دنیا را با هم داشته باشیم.
این نماینده سابق مجلس در پایان به نقش نظارتهای قانونی و بیرونی در کاهش این بداخلاقیها اشاره کرد و گفت: البته نباید از ضعف قوانین در برخورد با این بداخلاقیها و بیتقواییها گذشت و مسئولان باید سعی کنند حداقل به لحاظ قانونی بازدارندگی لازم را ایجاد کنند تا فضا بر تهمتزنندگان و تخریبگران سیاسی تنگ شود.